'Als Uden bij Meierijstad komt hebben we een vliegveld

Op 16 maart 2022 kiezen de inwoners van Meierijstad een nieuwe gemeenteraad. Bijna vijf jaar geleden werd de eerste gemeenteraad van de nieuwe gemeente Meierijstad geïnstalleerd. De toen gekozen volksvertegenwoordigers zetten samen de toon voor de bestuurscultuur in de fusiegemeente. Nu de verkiezingscampagnes beginnen sprak Omroep Meierij met de tien fractievoorzitters, negen mannen en één vrouw. Hoe hebben zij die allereerste bestuursperiode uit de geschiedenis van Meierijstad ervaren? Wat ging er goed, wat kon beter? Hoe ziet de toekomst van Meierijstad eruit?

(Door Jan de Vries)

MEIERIJSTAD – “Het zou niet verkeerd zijn als Meierijstad in de toekomst groeit en dat Uden erbij komt.” Peter Verkuijlen, fractievoorzitter van Gemeentebelang Meierijstad, schuwt hardop dromen niet. Hij liep jaren geleden al voor de troepen uit toen hij pleitte voor een fusie met Veghel. Hij werd weggehoond. De rest is geschiedenis.

Uden bij Meierijstad voegen heeft volgens Verkuijlen voordelen. “Je ben dan een hele grote gemeente maar je behoud wel je dorpenstructuur. En we hebben dan weer een ziekenhuis in onze gemeente. Ik wil heel graag dat ziekenhuis terug,” aldus Peter Verkuijlen.

Er is volgens hem nog een voordeel. “We hebben dan een vliegveld (het militaire vliegveld Volkel -jdv). Defensie moet dan naar vliegveld Vredepeel, zodat de burgerluchtvaart er terecht kan. Zo’n vliegveld kan voor een gemeente een enorm verdienmodel zijn. Eindhoven Airport heeft problemen met z’n geluidsruimte. Als defensie wordt verplaatst naar Vredepeel krijgen wij veel geluidsruimte en dat is een kans om flink geld te verdienen.”

Lonken met Boxtel

Verkuijlen is jurist, maar hij heeft een achtergrond in de economie. Dat was ook de reden waarom hij eertijds voor Veghel koos. Hij was toen nog CDA-raadslid in Sint-Oedenrode. Het was de tijd waarin nog werd gelonkt met Boxtel.

Peter Verkuijlen dook in de financiële boeken van Veghel en zag daar veel meer potentieel. Dat was tegen het zere been van het CDA en hij werd op een zijspoor gezet.

Over één ding was iedereen het wel eens, Rooi was te klein om alleen verder te kunnen. “We deden binnen gemeenschappelijke regelingen veel samen met andere gemeenten. Sommige mensen vinden dat we dat hadden moeten blijven doen, maar dat was geen optie. De uitvoering van de taken staat dan zo ver van je af dat je daar als raadslid nauwelijks meer invloed op hebt. Het enige dat je dan doet is jaarlijks de begroting van zo’n gemeenschappelijke regeling goedkeuren,” aldus Verkuijlen.

Boeren en middenstanders

Uiteindelijk lag er een plan om Rooi en Schijndel samen te voegen. Verkuijlen brak een lans om Veghel erbij te betrekken. Niet alleen vanwege de financiën maar ook voor het evenwicht. Hij vertelt dat de bevolking van Sint-Oedenrode vroeger vooral uit boeren en middenstanders bestond. Schijndel was meer een industriedorp. Verkuijlen: “Dat betekent dat in Schijndel een grote massa was waarbij iedereen gelijk was aan iedereen. Daardoor is de communicatie van Schijndelse mensen veel directer. In een samenleving van boeren en middenstanders zijn die verhoudingen veel subtieler. Daar moest Veghel bij voor het evenwicht.”

Volgens de fractievoorzitter van Gemeentebelang Meierijstad was het geld minstens zo belangrijk. “In Veghel wordt geld verdiend. Ik zag in de boeken dat Veghel grote reserves had. Er waren anderen die zeiden dat Veghel grote bedragen moest afboeken op industrieterrein dat was gekocht. Ik zag in de jaarrekening dat ze keurig aan hun verplichting konden voldoen. Het was crisis in die tijd. Ik dacht: dat bedrijfsterrein is weggeboekt, maar als de economie zich herstelt en dat geld loskomt dan komt er een bak geld binnen. Uiteindelijk is daar de fusie van betaald, maar ook scholen en zwembaden. Dat geld komt dus uiteindelijk ten goede aan de inwoners,” aldus Verkuijlen.

Mensen spreken je minder makkelijk aan

De fusie is wat Peter Verkuijlen betreft goed uitgepakt. “Een nadeel is wel dat de afstand tussen mensen wat groter is geworden. Ik merk het zelf. Vroeger liep je als raadslid van Sint-Oedenrode even het gemeentehuis binnen. Je kende elke ambtenaar persoonlijk. Dat doe je nu niet meer zo makkelijk. Ik heb ook het gevoel dat mensen ons op straat nu wat minder makkelijk aanspreken dan vroeger.”

Voor de Rooienaar is het duidelijk dat zijn dorp veel baat bij de fusie heeft gehad. Schijndel had volgens Verkuijlen de zaken voor de fusie het beste voor elkaar. Veghel heeft volgens hem ook nu nog een paar problemen. Hij noemt specifiek het centrum waar veel winkels leeg staan. Dat heeft een aantal oorzaken, onder meer het online winkelen. In coronatijd is het er niet beter op geworden. “We gaan dat nu aanpakken, maar eerlijk gezegd ben ik ervoor om twee jaar te kijken hoe groot de invloed van corona is of dat er iets anders aan de hand is. Bovendien vind ik dat niet alleen de overheid dat probleem moet aanpakken, het is ook de verantwoordelijkheid van de pandeigenaren,” aldus Verkuijlen.

Meierijstad mag assertiever zijn

De fractievoorzitter van Gemeentebelang Meierijstad kan niet goed inschatten of Meierijstad als grotere gemeente meer in de melk te brokkelen heeft dan de drie afzonderlijke gemeenten vroeger. “Maar laten we eerlijk zijn, gemeenten concurreren met elkaar en dan is het goed wat groter te zijn. Ik denk dat Meierijstad wel wat assertiever mag zijn als het gaat om bedrijventerrein en woningbouw.” Dat zijn volgens Verkuijlen zaken om de gemeente ook financieel gezond te houden: werk en huizen voor de werknemers.

Dat is ook de reden waarom hij vooral in termen van economie praat als hem wordt gevraagd hoe Meierijstad er in 2030 uit moet zien. “We moeten er voor zorgen dat we het verdienmodel van Meierijstad in stand houden. Veghel moet het economisch zwaartepunt blijven en dat moeten we verder uitbouwen. We moeten de bedrijventerreinen verder ontwikkelingen. Daar moeten we misschien wat meer risico nemen. De politieke consensus in de gemeenteraad hebben we ook te danken aan het feit dat er geld is om voorzieningen te treffen,” aldus Verkuijlen.

Meer doen om integratie te bevorderen

Ook op sociaal gebied is er volgens hem nog wat te winnen. Waar hij zich zorgen over maakt is de integratie van bepaalde bevolkingsgroepen. De gemeente moet volgens hem meer doen om dat te bevorderen. Daarom is Verkuijlen geen voorstander van grote woonlocaties voor seizoenarbeiders. “Grote bedrijven die ze bouwen creëren vooral een infrastructuur voor steeds weer goedkopere arbeidskrachten. Als de ene groep te duur wordt, wordt er een andere groep binnen gehaald. Poolse mensen worden vervangen door Roemeense mensen en zo gaat dat door. Op die manier maak je ook subculturen. We moeten ervoor zorgen dat de nieuwe generatie arbeidsmigranten integreren in de samenleving. Dat vind ik belangrijk en daar moeten we als gemeente kritischer op zijn. Uiteindelijk drijft een gemeente op de mensen die er wonen en werken”.

Lees ook de eerdere artikelen in deze serie: