Damianenklooster: van ‘gesloten’ leven naar maatschappelijke campus

SINT-OEDENRODE – Nagenoeg iedereen kent het gebouw, maar toch zijn er maar weinigen binnen geweest: het Damianenklooster op de grens van Rooi en Schijndel. Dat gaat veranderen … De nieuwe eigenaar Sorghuys Meierijstad wil het Rijksmonument een maatschappelijke functie geven. Ze roept inwoners van Meierijstad op om mee te denken over de invulling van het gebouw én terrein.

Een gebouw wordt niet voor niets een Rijksmonument. Dat geldt ook voor het Damianenklooster, dat overigens nooit een klooster maar alleen een kleinseminarie was. Behoud en herstel van het monumentale gebouw, inclusief de kapel en de tuin is de allereerste focus van de nieuwe eigenaar. Daarbij kijkt Sorghuys Meierijstad – een samenwerking tussen Focus International Real Estate uit Eindhoven en Sorghuys Investments uit Almere - bewust verder dan het behoud van het complex. “We willen dit erfgoed een invulling geven die aansluit bij het oorspronkelijke gedachtegoed van de Damianen,” vast Ilse Staals samen. Zij is partner in Focus International Real Estate en stuurt de herontwikkeling van het terrein aan.

Zorg en zingeving
Ilse Staals benadrukt dat de basis hetzelfde blijft. “Het gebouw en park blijven behouden, net als de maatschappelijke bestemming die het complex heeft. We willen nadrukkelijk dat dit gebouw een functie krijgt die bij het gedachtegoed van de stichters past. Het voormalige Damianencollege leidde jonge mensen op om uitgezonden te worden om missiewerk te gaan verrichten in de voor hen aangewezen missiegebieden. Als je dat vertaalt naar de huidige tijd kan het gedachtengoed van destijds omgezet worden naar een andersoortig missiewerk: een zorg- en zingevingscampus waar iedereen, van jong tot oud, gezien en geholpen wordt. Om dat mogelijk te maken zijn wel bijkomende functies en bijbehorende bebouwing noodzakelijk. Daar gaan we met respect voor dat wat er al is zorgvuldig invulling aangegeven.

Damianencentrum
Dat wat er al is, is onder meer het Damianencentrum. De functie en filosofie van het centrum past helemaal bij de ontwikkelingsvisie van Sorghuys Meierijstad. Staals: “Wij hebben met de gemeente Meierijstad en met het Damiancentrum afgesproken dat wij voor hen op het terrein een plekje behouden. Mogelijk wordt dat een nieuwe plek als we de planvorming verder gaan uitwerken, maar voorlopig zitten zij nog in het gedeelte aan de zijkant van het bestaande gebouw.”


Nieuwe bewoners
Inmiddels zijn er ook nieuwe bewoners in het Rijksmonument getrokken. In september zijn bewoners van zorgboerderij De Weienvensehoeve in een vleugel van het gebouw komen wonen. “Hun werkwijze sluit naadloos aan op de invulling van het terrein. De vroegere leerlingen van het Damianencollege werden opgeleid om een volgende stap te zetten; hun vervolgstappen in de maatschappij. Dat is wat Weievensehoeve ook doet. Bewoners worden begeleid om hun vervolgstappen in de maatschappij te zetten. Ze wonen op het terrein, maar gaan ook helpen bij het renoveren, herstellen en onderhouden van het park.” In een andere vleugel is sinds 2020 verslavingskliniek Promentis gevestigd. “In hun visie zijn patiënten onderdeel van de maatschappij. Promentis zoekt bij hun behandelmethode afstemming en samenwerking met andere partijen die op het terrein actief zijn.”

Welkom
De nieuwe bewoners zorgen dat er meer leven in de brouwerij komt. Dat juicht Ilse Staals toe. “Onze visie is dat iedereen, dus ook de Rooienaren en iedereen die Rooi bezoekt of langs het terrein fietst of loopt, van het mooie gebied en de geschiedenis mag genieten. Het terrein is en blijft privé- terrein maar krijgt een zogenaamd semi-openbaar karakter.” Tien jaar geleden is het grootste gedeelte van het gebouw waar Promentis en Weievensehoeve nu huren gemoderniseerd. Alleen de kapel is nog achtergebleven. Daar is sinds het vertrek van de Paters nooit meer iets aan gedaan. Het is een prachtige ruimte die we graag met het grote publiek zouden willen delen. We zoeken nog naar een goede invulling en het zou mooi zijn als dat ook een semi-openbaar karakter zou kunnen krijgen.”


Natuurlijke ontwikkeling
De nieuwe eigenaar van het Damianenterrein kiest bewust voor een ‘natuurlijke ontwikkeling’. “We geloven oprecht dat het meerwaarde heeft open te staan voor initiatieven om het terrein een nieuwe invulling te geven waarmee de gemeenschap betrokken raakt bij dit prachtige complex,” vat Ilse Staals samen. “Het is fantastisch om te zien dat dat ook gebeurt. Zo zoeken we met voormalige leerlingen van het Damianencollege de historische elementen in het terrein op en luisteren heel goed naar hun verhalen om zo de nieuwe invulling aan te laten sluiten op de oorspronkelijke functies. Zo gaan we het voormalige zwembad in oude luister hertellen.. Met een groep ouders die thuisonderwijs geven zijn we een project aan het uitwerken om kinderen de natuur te laten beleven. En we zijn inmiddels een les- en examenlocatie voor de opleiding boomverzorging van Helicon Yuverta in Eindhoven. Graag omarmen we nog meer initiatieven en wij nodigen mensen met ideeën van harte uit om met ons contact op te nemen.”