Ernst woningnood vraagt om meer dan alleen maar 'nee' (analyse)

(Door Jan de Vries)

MEIERIJSTAD – Op de website van de lokale partij Hart prijkt nu een eeuwenoude prent van een gruwelijk slagveld. Het symboliseert volgens de oppositiepartij wat de coalitiepartijen te wachten staat nu de ‘boete’ voor projectontwikkelaars die niet genoeg sociale huurhuizen bouwen, niet doorgaat.

Zoveel gruwel als op de prent zal er niet te zien zijn in de gangen van de gemeentelijke gebouwen. De pijn zal meer van binnen zitten. Vooral bij wethouder Rick Compagne (HIER) die de strijd om de ‘boete’ verloor omdat zijn coalitiepartners hem lieten vallen.

Frontaal in de aanval
Coalitiepartij CDA pleitte een paar weken geleden met de oppositie nog voor een veel hogere bijdrage door de projectontwikkelaars. In termen van de oorlogsvoering zoals op de prent van Hart betekende dat: frontaal in de aanval. In de raadsvergadering was het CDA opeens tegen.

Een andere coalitiepartij, de VVD, ging nog verder. Die wilde af van de eis van 25 procent sociale huurhuizen. Terugtrekken in termen van oorlogsvoering. Zo werd Compagne door twee vrienden niet alleen pootje gelicht, hij werd tegen de grond gewerkt. Uiteindelijk bleef de regel overeind dat 25 procent van de huizen sociale huurwoningen moeten zijn.

Boterzacht
Dat is een afspraak die zonder sancties boterzacht is. Compagne en zijn mede collegeleden wilden nou juist een machtsmiddel. Compagne en zijn collega-wethouders slaagden er blijkbaar de afgelopen weken niet in alle neuzen dezelfde kant op te krijgen.

Is het gek wat er gebeurde: twee coalitiepartijen die tegen het beleid van burgemeester en wethouders stemmen? Niet per se. Vroeger waren het vooral sterke wethouders die bepaalden wat er in een gemeente gebeurde. De coalitiefracties werden geacht het beleid van hun wethouders te volgen. Het was vroeger ondenkbaar dat er van die lijn werd afgeweken. Dat was ook niet alles.

Dualisme
Daarna kwam het dualisme. De band tussen college en raad werd losser. Sommigen vinden dat een zegen, anderen gruwen ervan. In het geval van de 25 procentsregel pakt het slecht uit. Compagne is met een flinke schram uit de strijd gekomen, terwijl hij binnen het college verder moet met collega’s die lid zijn van dezelfde partijen die hem die tik op de neus hebben gegeven. Dat is heel vervelend, maar er bestaat ook nog zoiets als uithuilen en opnieuw beginnen. Een flinke knokpartij in een relatie kan ook helend werken.

Het echte gevaar schuilt hem erin dat nu alle aandacht uitgaat naar het slagveld. Dat zou jammer zijn want er staan grote belangen op het spel, namelijk de bouw van huizen en dan vooral betaalbare huizen. De problemen in Meierijstad zijn groot. De jongste woonvisie laat zien dat er de komende jaren in sommige kernen nauwelijks wordt gebouwd.

Het kan dat partijen gaandeweg de rit tot een ander inzicht komen. Wat er nu gebeurd is, is dat Compagne een middel uit handen is geslagen zonder dat er een echt alternatief is geboden. De ernst van het probleem vraagt om een creatievere inbreng dan zomaar nee te zeggen of om de situatie te gebruiken om een wig te drijven. Want er is geen woningzoekende geholpen met een vleugellamme wethouder van woonbeleid.