'Inzetten op sociale eenheid in Meierijstad is flauwekul'

(Door Jan de Vries)

MEIERIJSTAD – Marrik van Rozendaal, fractievoorzitter van D66, is ervan overtuigd dat Meierijstad bestuurlijk en ambtelijk professioneler is dan de drie afzonderlijke gemeenten hadden kunnen worden. Dat is goed, want dat was het doel van de fusie van Sint-Oedenrode, Schijndel en Veghel. Pogingen om van de dertien kernen een sociale of culturele eenheid te smeden vindt hij verspilling van tijd en energie.

Waar een enkele fractievoorzitter pleit voor meer aandacht voor de kleine kernen, laat Van Rozendaal een ander geluid horen. Er is veel te veel aandacht voor de kleine kernen. “Ik ben het helemaal niet eens met de lijn die de coalitie heeft gekozen, namelijk Meierijstad zijn we samen. Je moet de gemeentelijke herindeling als een bestuurlijk ding beschouwen. Vol inzetten op sociale en culturele binding van de dorpen is flauwekul.”

De democraat is evenmin gecharmeerd van het idee dat Meierijstad inzet op food. “Daar voelt geen enkele Schijndelaar zich mee verbonden. Dat is iets Veghels. En hou op met citymarketing. We zijn geen city. Sinterklaas komt gewoon aan in Veghel en in Schijndel en in Sint-Oedenrode. Maar dat hangt wel als een sluier over de gemeenteraad heen en niemand durft te zeggen: hou nou eens op met die flauwekul,” aldus Marrik van Rozendaal.

Bij de fusie bestond de vrees dat er geen aandacht voor de kleine kernen zou zijn. Marrik van Rozendaal heeft daar een eigen kijk op. “Ik vind dat er onevenredig veel aandacht uitgaat naar de kleine kernen. Ik vind het heel belangrijk dat mensen in kleine kernen samen hun leven vormgeven. De gemeente moet zorgen dat er bijvoorbeeld voldoende huizen en scholen zijn, maar we hoeven niet alle kernen gelijk te behandelen. Die zijn namelijk niet gelijk. Je moet als gemeente op een hoger niveau kijken wat je kunt doen maar niet in de haarvaten van al die dertien kernen gaan zitten.”

Van Rozendaal vindt dat de gemeente een aantal dingen moet regelen voor alle inwoners: WMO, woningbouw, participatiebeleid. Vervolgens moeten lokale initiatieven vanuit de bevolking komen. “Geef die kernen een budget per inwoner en laat ze dat zelf beheren. Want wat mensen willen verschilt per kern. En leg dan niet allerlei kwaliteitsnormen op. Het zijn amateurs, burgers. Laat mensen vrij. Je moet als overheid er voor durven kiezen los te laten”.

Volgens de fractievoorzitter van D66 ligt de verantwoordelijkheid vooral bij de inwoners. “De gemeente kan niet verantwoordelijk zijn voor het woon- en leefklimaat in dertien kernen. Dat is wel de suggestie die gewekt wordt door bijvoorbeeld wijkwethouders te benoemen. Die verwachting kun je helemaal niet waarmaken.”

Een voorbeeld van hoe het niet moet is de vorming van één kermisorganisatie voor heel Meierijstad. Elk dorp heeft z’n eigen kermiscultuur, dat moet je volgens Marrik van Rozendaal, vooral zo laten. “Het is een poging iets gemeenschappelijks te zijn en zo zijn mensen niet”.

Eén van de belangrijkste wapenfeiten is volgens de fractievoorzitter van D66 dat er nu fatsoenlijke woningbouwplannen liggen. “Daar hebben we vanuit de gemeenteraad wel veel druk voor moeten uitoefenen want dat ging niet vanzelf. En als je niet uitkijkt wordt er vooral middenmoot gebouwd: rijtjeshuizen en appartementjes. Maar wil je een breed, gevarieerd inwonerspubliek hebben, moet je ook andere woonvormen aanbieden. Op dat gebied laten we binnen de gemeente veel te weinig vernieuwingsdrang zien”.

Marrik van Rozendaal maakt zich zorgen over de vergrijzing van Meierijstad en het wegtrekken van de jeugd. “Als je niet enorm investeert in andere woningbouw dan nu gepland dan trekt onze talentvolle jeugd weg. Op lange termijn leidt dat tot een economisch minder sterke gemeente.”

Hij pleit voor hoogbouw op plaatsen waar dat kan. Dat geeft volgens hem reuring, maar naar de mening van Van Rozendaal neigt de gemeente in meerderheid naar rijtjeshuizen met een tuintje. “Het is jammer dat het college geen sociaaleconomische visie wil opstellen. Van daaruit vertrek je. Maar de benadering van het college is: behoud hoe het in de vijftiger jaren was. Dat is vals sentiment, en dat hangt wel over de gemeenteraad heen,” zegt hij.

Kijk ook eens naar Brainport

De vraag of een groter Meierijstad een steviger positie heeft in de regio beantwoordt Van Rozendaal met een wedervraag: welke regio? Meierijstad maakt deel uit van de RNOB (Regio Noordoost-Brabant). Volgens Marrik van Rozendaal kan Meierijstad zich veel beter aansluiten bij Zuidoost-Brabant en Brainport. Agri Food Capital waarmee het noordoosten zich profileert is volgens hem een gekunstelde constructie.

“Jumbo, Sligro en andere bedrijven in Veghel en Schijndel zouden zogenaamd tot de foodsector behoren. En dan roepen we: wat wij hier telen komt op ons bord. Dat is flauwekul. 95 procent van wat hier geteeld wordt gaat naar China. Het mengvoer zijn sojabonen uit Zuid-Amerika. Het zijn gewoon logistieke bedrijven en ze handelen in levensmiddelen. Die kijken nu al voornamelijk naar het zuidoosten. Maar als Meierijstad daarvoor zou kiezen, zou dat voor veel mensen in de gemeenteraad een breuk met het verleden zijn. Maar misschien moeten we op economisch gebied die breuk wel maken.”

Meierijstad in 2030? Marrik van Rozendaal: “Ik denk dat we dan honderdduizend inwoners hebben. Dan hoop ik dat wij een heel gevarieerd woningaanbod hebben en een gevarieerd scholenaanbod. Ik hoop dat dan het gebied tussen Veghel, Schijndel en Sint-Oedenrode volgebouwd is met prachtige flexibele en duurzame woningen in het groen. Ik hoop ook dat de WMO en de jeugdzorg weer de verantwoordelijkheid zijn van het rijk.”

Dependance van Wageningen Universiteit

Maar vooral hoopt Marrik van Rozendaal dat Meierijstad een economisch sterk gemeente is die goed bereikbaar is en waar ook mensen, die bijvoorbeeld in Eindhoven werken, graag willen wonen. Je wordt in de toekomst volgens de democraat ook economische sterk als je technologie en landbouw aan elkaar knoopt. “Als je zegt dat je van de agri food bent dan zorg je er toch voor dat er een bedrijf van kweekvlees in je gemeente komt. Dan moet je toch een dependance van Wageningen Universiteit binnen je gemeentegrenzen willen hebben. Als je dat soort bedrijven en organisaties binnen haalt komen er vanzelf meer.”