Jongeren kwetsbaar en onzeker op de huidige arbeidsmarkt
MEIERIJSTAD - Bij een afnemende werkgelegenheid vallen de hardste klappen bij de meest kwetsbare groepen. De positie van jongeren op de arbeidsmarkt was al niet erg sterk vóór het coroniale tijdperk. Zij betreden de markt vaak met een tijdelijk, flexibel of nul-urencontract. Nu de economie sterk afkoelt en gedeeltelijk is stilgevallen, merken juist jongeren hoe snel zij aan de kant worden gezet en hoe lastig het is om een baan te vinden.
Daarbij komt nog een grote groep afstudeerders die de onderlinge concurrentie tussen de starters op de arbeidsmarkt versterkt. Stijn van Son werkt voor het Eindhovense bedrijf JAMwerkt en bemiddelt in Meierijstad tussen werkzoekende jongeren en lokale bedrijven. “We zien sinds de coronacrisis een duidelijke daling in het aanbod van online vacatures”, vertelt Stijn. “Door de economische onzekerheid wachten veel bedrijven met het plaatsen van nieuwe vacatures. Veel tijdelijke contracten zijn stopgezet en worden niet verlengd. Vooral jongeren hebben hier veel mee te maken.”
“Nu er wat versoepelde maatregelen van kracht zijn, zien we dat het aanbod weer een klein beetje toeneemt. De mogelijkheden liggen vooral bij buitenwerk, zoals de montage van veranda’s en zwembaden. Ook de foodbranche in Veghel heeft een redelijk stabiel aanbod van banen. Denk hierbij aan werk in de distributie en productie van voedingsmiddelen. In de kleine kernen van Meierijstad zijn er banen in de groensector en de teelt van gewassen. Werk in de horeca daarentegen, in de evenementenbranche en de catering is heel schaars. Er is daar nog steeds sprake van een haast onwerkbare situatie.”
Stijn van Son hoopt dat jongeren veerkracht tonen en niet moedeloos worden en berusten in het niet kunnen vinden van een baan. “Gebruik je netwerk van vrienden en familieleden om je bij bedrijven te introduceren”, geeft hij als tip. “Dit soort contacten kunnen je echt helpen. Ook kun je een uitzendbureau inschakelen als het zelf zoeken niets oplevert. Zij hebben kennis en connecties met het lokale bedrijfsleven en kunnen bemiddelen. Wacht niet af maar onderneem actie”, luidt zijn advies.
Uit een recent eigen onderzoek van JAMwerkt onder starters, studenten en jongeren in de regio blijkt dat bijna alle jongeren in meer of mindere mate effect ondervinden van het virus op hun baan. Gelukkig ervaren zij hierdoor nu nog niet al te veel stress. De stress die de jongeren benoemen zit vooral in de baanonzekerheid en het niet kunnen vinden van betaald werk. LinkedIn en Google worden het meest gebruikt bij het zoeken naar een baan. Het hele onderzoek is te bekijken via deze link.
De trend van oplopende jongerenwerkloosheid in Meierijstad zien we ook regionaal en landelijk terug. Uit cijfers van een onderzoek van CBS, uitgevoerd op 20 mei, blijkt dat het aantal mensen met betaald werk in april daalde met 160 duizend naar 8,9 miljoen. Een terugval van die omvang in een maand tijd is niet eerder voorgekomen sinds er maandcijfers worden samengesteld (vanaf 2003). Bij jongeren was de daling met meer dan honderdduizend het grootst.
Bas van Weegberg, voorzitter FNV Young & United, maakt zich flinke zorgen over jongeren op de arbeidsmarkt. “De al bestaande kwetsbare positie wordt door de coronacrisis verdiept. Jongeren willen een zelfstandig bestaan opbouwen, maar kunnen geen huur meer betalen als ze worden ontslagen. Hun WW-duur is kort en ze belanden al snel in de bijstand. Er ontstaan dan acute problemen.
Veel studenten met een bijbaan zijn tijdens de eerste golf al direct op straat gezet. Personeel met een vast contract kon in dienst blijven door volledige compensatie van de overheid. Dat kan ook met tijdelijke medewerkers, maar veel werkgevers hebben daar niet voor gekozen. Dat voelt onrechtvaardig. Hierdoor zijn veelal jongeren nu de dupe.”
Bas wil dat de overheid actie onderneemt op het gebied van jeugdwerkgelegenheid. “Er moet voor jongeren een oplossing worden geboden met startersbanen in samenwerking met het bedrijfsleven. Oudere werknemers kunnen korter werken, zodat er extra banen ontstaan voor jongeren. Zo komt er een stip aan de horizon en perspectief voor deze groep. Ook jongeren hebben een stuk zekerheid nodig om hun leven op te kunnen bouwen.”
