'Mensen hebben perspectief nodig'

(Door Jan de Vries)

Lijst Blanco werd opgericht om jongeren in de nieuwe gemeente Meierijstad een stem te geven. De partij was vooral populair bij leerlingen van de verschillende scholengemeenschappen. De oprichters kenden elkaar ook van school.

Nu, vijf jaar later zegt fractievoorzitter Thijs van Zutphen: “Wij vonden elkaar indertijd in de gedachte dat we de betrokkenheid van jongeren bij de politiek moesten vergroten. Politiek gaat namelijk over alles, van jouw sportvereniging tot de weg voor jouw huis. Daarbij is die betrokkenheid van jongeren heel belangrijk”.

De partij bestaat niet alleen uit jongeren, op de achtergrond denken mensen met meer levenservaring mee. Volgens Thijs van Zutphen zijn dat op een enkeling na mensen zonder politiek verleden.

Het voordeel van zo’n nieuwe partij,” zegt Van Zutphen, “is dat je echt onafhankelijk de gemeenteraad in gaat en dat je Meierijstad ook als één geheel ziet. Ik denk dat het onze kracht is dat we geen verleden meetorsen. Dan heb je ook al dat gedoe niet van ‘toen hedde gij da voor die gemeente gedoan’. Wij zijn een onbeschreven blad. Vandaar de naam Lijst Blanco. Jong, fris en onbeschreven. Dat maakt het allemaal wat makkelijker”

.Na vijf jaar hebben de raadsleden van Lijst Blanco veel geleerd. Aanvankelijk stortten ze zich op elk detail maar als snel bleek dat in een gemeente met de omvang van Meierijstad niet vol te houden. Over de afstand tussen bevolking en bestuur heeft Van Zutphen niet te klagen: “Burgers laten zich echt wel horen als er iets is. Dat blijkt ook wel tijdens de beeldvormende avonden waar vaak mensen inspreken. Het is best wel laagdrempelig in Meierijstad. Iedereen kan mij bellen of mailen, de adressen en telefoonnummers staan gewoon op de website van de gemeente. Ook al zit je helemaal aan de andere kant de gemeente, je kunt bellen en dan heb je het er over. En als het nodig is dan ga je op locatie”.

De grote opgave voor Meierijstad is volgens Lijst Blanco de woningbouw. Daarom maakt de partij er een punt van dat de gemeente actief grond koopt voor de bouw van huizen. “Uiteindelijk werd dat situationeel grondbeleid. Dat is een hele omfloerste term, waarvan ik het moeilijk vind die concreet inhoud te geven. Daar kan het college alle kanten mee op. Als zij een situatie zien die goed is, dan gaan ze handelen. Dat kun je als gemeenteraad natuurlijk moeilijk controleren. Wij willen een actief grondbeleid waarbij het college zegt: zoveel hectaren gaan we aankopen voor grond en dan kun je dat als raad controleren”.

Hoe was de sfeer in de gemeenteraad tijdens de eerste vijf jaar. Thijs van Zutphen: “We hebben met iedereen goed contact, maar je merkt wel dat de coalitie de zaak heeft dichtgetimmerd. Vorig jaar hadden we een voorstel om een startsubsidie te geven voor een Volksuniversiteit. Dat ging om 25.000 euro. Dan krijg je een heel theoretisch verhaal dat het niet binnen de kaders past, bla . . . bla . . . bla . . . Dan denk ik: je moet elkaar ook wel iets gunnen natuurlijk.”

De samenwerking leidt ook tot mooie dingen. Van Zutphen noemt een voorstel dat samen met de VVD werd ingediend en waardoor de OZB niet steeg. Lijst Blanco en de VVD vonden elkaar vaker in de eerste raadsperiode van de nieuwe gemeente. Waar staat de partij in het politieke spectrum. “Ik vind links-rechts altijd een moeilijk verhaal. Wij vinden onszelf vooral liberaal. Wij zijn voor lage lasten, voor economische groei, we moeten bedrijfsgrond blijven uitgeven, maar ook dat we de woningbouw op orde hebben. Qua duurzaamheid zijn wij iets nuchterder. Wij zijn niet voor windmolens en zonneparken. Vooral daarin onderscheiden wij ons van een groot deel van de gemeenteraad.”

Vindt Van Zutphen dat Meierijstad in vijf jaar vorm heeft gekregen? Er klinkt aarzeling door in zijn stem. “Ik denk niet dat er één inwoner is die zegt dat hij of zij uit Meierijstad komt. Dat hoeft ook niet per se. Belangrijk is dat de basisvoorzieningen goed zijn. Dat is volgens mij wel goed op orde. De gemeente is goed bereikbaar, misschien wel beter dan vroeger dankzij de website. Daar kun je ook alle vergaderingen volgen en terugkijken. Maar het gevoel van één Meierijstad zal waarschijnlijk nooit komen”.

De aandacht voor de kleine kernen is volgens Van Zutphen goed. “Als er ergens iets speelt, dan maken mensen dat echt wel kenbaar. Over het algemeen zeg ik: mensen leven gelukkig hun eigen leven, als overheid moet je daar niet te veel bovenop zitten.”

Voor de toekomst is het volgens Thijs van Zutphen van het grootste belang dat er meer huizen worden gebouwd. Voor sommige mensen is het tegenwoordig bijna onmogelijk uit een huursituatie weg te komen terwijl ze wel graag een eigen huis zouden hebben. Dat is tragisch en dat moet je zien te voorkomen. Je moet mensen die allebei werken en een baan hebben perspectief bieden. Als dat wegvalt heb je echt een heel groot probleem. Dan zijn we de sjaak.”

Ook aandacht voor mensen die sociale problemen hebben moet wat Lijst Blanco betreft in de volgende bestuursperiode bovenaan de lijst staan. Hij noemt specifiek eenzaamheid onder jongeren.

Terugblikkend op de eerste vijf jaar Meierijstad is Thijs van Zutphen niet ontevreden. Eén van de uitgangspunten voor de fusie was vergroten van bestuurlijke slagkracht. In eigen huis is dat volgens de fractievoorzitter van Lijst Blanco wel gelukt, maar daarbuiten? Van Zutphen: “Uiteindelijk zit je nog steeds in veel regionale samenwerkingsverbanden en is de situatie niet echt veel veranderd. Ik twijfel ook of de positie van Meierijstad in de regio zoveel sterker is geworden. Je kunt in een samenwerkingsverband van zestien gemeenten als Meierijstad niet zeggen: en zo gaan we het doen.”