Onvrede over inspraak groenrenovatie Schijndel

SCHIJNDEL – Er was inspraak, er was zelfs een werkgroep die samen met de gemeente de nieuwe groenstroken in de Michiel de Ruijterstraat zou ontwerpen. En toch zit een aantal inwoners met een kater. De SP snapt de onvrede onder de bewoners wel en ze krijgt ook steun van Hart. Maar de gemeente vraagt zich intussen af wat ze nog meer had moeten doen om inwoners om de tafel te krijgen.

Corona
Nu valt het ook niet mee om in coronatijd een inspraaktraject te organiseren. Normaal huur je een zaaltje in het dorpshuis of wijkgebouw en je nodigt de mensen uit onder het genot van een gratis kopje koffie en een kleine verrassing. Maar alles moet online in coronatijd. En dat wat inmiddels zelfs gesneden koek is voor de gemiddelde leerling van de basisschool is nog altijd een behoorlijke drempel voor de ouderen onder ons.

Botsing van culturen
Hier botsen twee culturen. Aan de ene kant de bestuurders en de beleidsmedewerkers die denken in ontwikkeltrajecten, input en ‘uitdagingen’. Aan de andere kant gewone mensen die ‘ze’ zeggen als ze de gemeente bedoelen en de schrik om het hart slaat als ze hun zegje moeten doen in het openbaar. ‘Kom ik wel uit mijn woorden? En lachen ze me niet uit omdat ik niet zoveel weet?’ Zij zien inspraak bij voorbaat als een speeltuin voor mondige mensen, een onneembare drempel in een woud van regels en loketten.

De een wil dit, de ander dat
Aan de andere kant is er de gemeente die het beste met de mensen voor wil hebben, maar ook gebonden is aan wetgeving die ze niet zelf bedacht heeft, aan besluiten die ‘geborgd’ moeten worden en aan tegenstrijdige belangen van de bewoners zelf. De één wil dit en de ander dat. De helft van de straat is blij dat die bomen eindelijk omgehakt zijn omdat hun auto elke zomer onder de plak zit en de andere helft treurt omdat de aanblik van de straat voorgoed veranderd is.

Wantrouwen
En het wantrouwen tegen de overheid zit diep – zeker hier in het Brabantse. Veel dieper dan een beeldvormende avond kan oplossen. Het is een onderdeel van een eeuwenoude cultuur, waarin Den Haag een vreemde stad is die over de landsgrenzen lijkt te liggen en waar ze ‘ons’ toch niet snappen. Het hoort bij een cultuur waar mensen met weemoed terugdenken aan de tijd dat je met een telefoontje naar de wethouder wel iets geregeld kreeg en waar een kratje bier ambtelijke molens nog in beweging kon zetten.

Taal van nu
Of het jammer is dat die tijd voorbij is? Dat weet ik niet. Want willen we nog terug naar ‘voor wat, hoort wat’? Maar het is wel zo dat veel mensen de taal van nu niet meer spreken en zich terugtrekken in hun eigen beschermde omgeving. En er zijn partijen die zich juist op die mensen richten, hun taal spreken, hun kijk op de samenleving delen en voor ze opkomen. En dat hoort ook zo in een democratie, dat er mensen zijn die jou vertegenwoordigen in een raad, zeker als je zelf niet mondig genoeg bent.

Zijlijn
Aan de andere kant is het soms ook makkelijk roepen vanaf de zijlijn. Want ga er maar aan staan. Als je van het Rijk te horen krijgt dat je als gemeente zoveel aan CO2 uitstoot moet bijdragen of zoveel aan de stikstofnorm, mest, vergroening, werkgelegenheid, gezondheid, woningnood en zo voort. En zodra je een locatie aanwijst voor flexwoningen of een windmolen, krijg je te maken met boze burgers die wél een windmolen willen, maar níet hun achtertuin. Hoe los je dat dan op? Als je het aan de inwoners overlaat komt er nergens een windmolen of een flexwoning en als de gemeente uiteindelijk zelf een knoop doorhakt, is die uit op macht en luistert die niet naar de mensen. Het is ook nooit goed.

Moeizaam proces
Democratie is niet een simpel ‘de meeste stemmen gelden’. Democratie is een moeizaam proces dat nooit ophoudt, ook niet als de inspraakronde voorbij is. Mondige burgers zijn er genoeg, en roeptoeters ook. Zij krijgen de meeste aandacht, maar het is ook een kunst om te luisteren naar gewone mensen met gewone problemen en oplossingen en we moeten nooit moe worden om deze mensen uit te nodigen en aan te moedigen om mee te doen in het inspraakproces.