‘Tussen zorgen en zwabberen’: kraamzorg na de oorlog.

Er zijn ook interviews met Nelly Beekmans en Tonny van der Aa die voor hun huwelijk in de jaren ’50 en ’60 als kraamverzorgster in de regio werkten.

Zuigelingensterfte
In het begin van de twintigste eeuw was de zuigelingensterfte groot en overleden veel vrouwen aan kraamvrouwenkoorts. Ook in Erp, Keldonk en Boerdonk. De oorzaken daarvan waren de geringe hygiëne, het gebrek aan schoon water en het ontbreken van kennis bij bakers, de ongeschoolde vrouwen die hielpen bij de bevalling en het verzorgen van pas geborenen. Voor artsen en het Wit Gele Kruis was dat de reden om al voor de Tweede Wereldoorlog cursussen op te zetten om de kraamzorg te verbeteren en te professionaliseren.

Stoomcursus
Nelly Beekmans en Tonny van der Aa weten dat nog goed. Ze gingen drie maanden ‘intern’ in Huize Bergen in Vught om opgeleid te worden tot leerling kraamverzorgster. Ook Tiny Timmers, Hanneke Bongers en Sjaan van Dijk volgden daar de best pittige stoomcursus. Pas na twaalf maanden praktijk onder leiding van een zuster van het kraamzorgcentrum in Veghel werd je ‘gediplomeerd’ kraamverzorgster.

Zwaar beroep
Het was best een zwaar beroep. Je moest als verzorgster niet alleen de moeder en de baby verzorgen, maar ook het huishouden draaiende houden. ‘Zorgen én zwabberen’. De meeste gezinnen hadden geen wasmachine. Huishoudens van meer dan tien kinderen waren in de regio geen uitzondering. Door de week waren de kraamverzorgsters van 8.00 tot 20.00 uur in de weer. Regelmatig werden ze ’s nachts opgeroepen voor een bevalling. Ze assisteerden dan de arts die de bevalling verrichtte.

1000 geboorten
Nelly Beekmans schat, dat ze tussen 1958 en 1966 bij ongeveer 1000 geboorten in de regio betrokken is geweest. Tot ze huwde en stopte als kraamverzorgster. In de jaren ’60 was het nog gebruikelijk dat vrouwen ontslag kregen, wanneer ze in het huwelijk traden. Vanaf dat moment werden ze geacht zich geheel te wijden aan de zorg voor het huishouden, hun echtgenoot en later de kinderen.