Voorzieningenrechter doet 'ongebruikelijke' uitspraak Bremweg/Heiweg

Als de gemeente toch doorgaat met de voorbereidingen om 144 woningen te gaan realiseren zal de gemeente een dwangsom moeten gaan betalen van 15.000 euro per week tot een maximum van 100.000 euro. En bovendien doet de gemeente dat op eigen risico, want de bestuursrechter zal pas later een uitspraak doen over de bezwaren die omwonenden hebben ingebracht tegen de bouw van die 144 woningen op deze locatie.

Dat, opmerkelijke, besluit heeft de Voorzieningen rechter donderdagmorgen bekend gemaakt en de gemeente heeft nu een week de tijd om hierover een beslissing te nemen.

De raadsvrouw van de omwonenden, mevrouw Gockel-Gieskes, zegt in een eerste reactie nog nooit te hebben meegemaakt dat een rechter een gemeente dwingt om een last onder dwangsom aan zichzelf op te leggen en noemt het verder opmerkelijk dat de gemeente, op eigen risico, mag doorgaan met de voorbereiding van 96 woningen terwijl op korte termijn slechts 60 woningen noodzakelijk zijn als Oekraïners weg moeten uit de Hoevenbraak. Maar dat aantal van 96 vloeit voort uit het feit dat de gemeente de 144 noodwoningen wil bouwen in 3 blokken van 48 woningen.

De gemeente reageert als volgt op de uitspraak. "We gaan de uitspraak van de rechter nader bestuderen en kijken wat dit op korte en lange termijn betekent voor de opvang van vluchtelingen in Meierijstad. Meierijstad blijft graag een thuis bieden aan mensen die op de vlucht zijn voor oorlog en geweld. Daarin is het steeds zoeken naar mogelijkheden. Het is positief dat de gemeente met deze uitspraak door kan met de bouw van een deel van het plan. Vóór de uitspraak van de rechter was er al overleg met de klankbordgroep van omwonenden aan de Bremweg. Die lijn zetten we ook nu graag voort."

De rechtbank spreekt zelf over een ongebruikelijke voorziening met verstrekkende gevolgen voor beide partijen. “Het college (van b en w, red) zal handhavend moeten gaan optreden tegen zichzelf. Dat wordt veroorzaakt doordat het college toestaat dat de gemeente Meierijstad handelt in strijd met de Omgevingswet. Onder deze omstandigheden ziet de rechtbank ook aanleiding om een dwangsom aan de voorziening te verbinden. Omwonenden kunnen worden geconfronteerd met 96 woningen in hun nabije omgeving en hun omgeving zal hierdoor veranderen. Maar de voorzieningenrechter kan de ogen niet sluiten voor de urgente behoefte aan woningen voor ontheemden in de gemeente Meierijstad”, zo staat in het vonnis dat donderdagmiddag bekend is gemaakt.

De kern van het probleem is dat het onduidelijk is hoe uiteindelijk de bestuursrechter zal gaan beslissen over het bezwaar van omwonenden tegen het besluit van de gemeente om toch alvast voorbereidende werkzaamheden te gaan treffen zodat er snel 144 noodwoningen kunnen worden gerealiseerd.

“Het uitgangspunt in het omgevingsrecht is dat een initiatief eerst een vergunning aanvraagt en vervolgens wacht totdat die omgevingsvergunning is verleend en dan pas de daarin vergunde activiteiten gaat uitvoeren. Dit geldt zeker in het geval de initiatiefnemer de gemeente is, die toch mag worden geacht het goede voorbeeld te geven.

De maatschappelijke urgentie rond de opvang van asielzoekers, statushouders, vluchtelingen, of anderen maakt dit niet anders. De procedure rondom de verlening van de omgevingsvergunning biedt derden rechtsbescherming. Ze kunnen hun mening over een onderwerp geven en zij kunnen beroep instellen als de omgevingsvergunning hen niet bevalt. In beroep kan de bestuursrechter de omgevingsvergunning inhoudelijk beoordelen aan de hand van de beroepsgronden. Deze rechtsbescherming wordt uitgehold als verzoekers in de procedure over handhaving op achterstand worden gezet omdat zij zouden moeten onderbouwen dat er evident (overduidelijk) geen concreet zicht op legalisatie is. Dat is de omgekeerde wereld”, zo staat in het vonnis van de voorzieningenrechter.

“Daarnaast wijst de voorzieningenrechter er op dat het college in deze zaak de ruimtelijke onderbouwing en de onderliggende rapportages bij deze ontwerp-omgevingsvergunning niet van tevoren naar de rechtbank heeft gestuurd, ook niet nadat daarom uitdrukkelijk was gevraagd”, zo staat in de uitspraak.

Wat betreft de discussie over het aantal parkeerplaatsen dat nodig is heeft de voorzieningenrechter ook ernstige bedenkingen over een door de gemeente gehanteerde norm van 0,8 parkeerplaats per woning en noemt de inschatting van de gemeente ‘erg optimistisch’.

De voorzieningenrechter stelt dat het bouwen en later in gebruik nemen van 144 leidt tot een te groot risico op parkeeroverlast . “De voorzieningenrechter betwijfelt daarom of een juridisch houdbare omgevingsvergunning voor 144 woningen kan worden verleend”.

Wat de bezwaren van omwonenden betreft mbt gevaarlijke verkeerssituaties die kunnen ontstaan op de smalle Bremweg/Heiweg en het toenemend autoverkeer in de toekomst is de voorzieningenrechter minder bevreesd.

De voorzieningenrechter gaat ook uitvoerig in op de door de bezwaarmakers gemaakte opmerkingen mbt de sociale veiligheid en de vraag of er wel doorlopend een beheerder aanwezig zal zijn.

De voorzieningenrechter begrijpt de zorgen van verzoekers. Maar met het college is de voorzieningenrechter van oordeel dat de toekomstige gebruikers van de 144 woningen ook gewoon mensen zijn, die veelal al enige tijd in Nederland verblijven en dat deze mensen ook behoefte hebben aan een veilig dak boven hun hoofd en een veilige leefomgeving.

Het is van belang dat omwonenden, gebruikers van de 144 woningen en het college met elkaar in gesprek gaan en blijven gaan om te weten wat er speelt, wat er nodig is en wat kan worden verbeterd. Daarvoor zijn overleggen met een klankbordgroep belangrijk. Die overleggen moeten plaatsvinden met een representatieve afspiegeling van de omgeving (niet alleen omwonenden maar ook het bedrijventerrein en gebruikers van het sportcomplex) en verzoekers moeten hier onbeperkt aan kunnen deelnemen (ongeacht of ze belanghebbende zijn of niet).

Het college heeft aangeboden deze overleggen te borgen in de omgevingsvergunning en de voorzieningenrechter acht het raadzaam dat die overleggen zo snel mogelijk worden georganiseerd.

De voorzieningenrechter adviseert verzoekers ook om vervolgens deel te nemen aan deze overleggen. De overige maatregelen die het college heeft genoemd in het bestreden besluit (de aanwezigheid van een beheerder die doorlopend bereikbaar is en het hanteren van een huisreglement) zijn beproefde maatregelen die hun waarde hebben bewezen. Deze zorgen en bezwaren van verzoekers zijn geen aanleiding

voor het oordeel dat geen juridisch houdbare omgevingsvergunning kan worden verleend.

Tenslotte wordt de gemeente niet alleen veroordeeld tot het vergoeden van het griffierecht aan de bezwaarmakers (€ 365,00 euro) maar moe t de gemeente ook € 1.750,00 aan proceskosten vergoeden aan de bezwaarmakers.